Wielu z Nas nie wyobraża sobie dnia bez filiżanki kawy. Jest to doskonałe źródło kofeiny, która pobudza nasz organizm do działania. Kojarzy nam się z witalnością oraz przyjemnością wypicia jej z bliskimi w małej kawiarni, bądź w domu. Specjalnie dla miłośników kawy, zarówno mielonej jak i rozpuszczalnej, sprawdzimy, która jest zdrowsza?
Picie kawy – codzienny rytuał od wieków
Historia picia kawy sięga XI wieku kiedy to po raz pierwszy przywieziono kawę do Arabii. Ze względu na kulturę, która zakazuje Muzułmanom spożywania alkoholu, trunek ten szybko zyskiwał na popularności. Dzięki swoim pobudzającym właściwościom zyskał miano „nowego wina Islamu”. Do Europy natomiast kawa dotarła na przełomie XVI i XVII wieku, gdzie w początkowej fazie trafiła do ludności z wyższych sfer.
Rodzaje kawy, które obecnie znajdziemy w sklepach:
- kawa ziarnista
- kawa mielona
- kawa rozpuszczalna
- kawa w kapsułkach
- kawa w saszetkach
- kawa zielona
Kawa mielona – jak powstaje, jak parzyć, jaka najlepsza?
Jak powstaje kawa mielona?
Ziarno kawy to po prostu nasiono kawowca. Nie wysuszone, palone i zmielone, jest nasionkiem, które posadzone wykiełkuje i da nam krzew kawowca. Pierwsze zbiory owoców z nowych krzewów odbywają się po 3-4 latach. Następnie ziarna kawy poddaje się przetwarzaniu, klasyfikacji i sortowaniu. Wyselekcjonowane ziarna poddawane są procesowi palenia, a następnie mielenia. Powstały proszek to kawa mielona gotowa do parzenia.
Jak parzyć kawę mielona?
Mamy dwa najpopularniejsze sposoby parzenia kawy mielonej:
- turecki
- w ekspresie ciśnieniowym
Sposób turecki polega na samodzielnym parzeniu kawy w specjalnym naczyniu zwanym tygielkiem. Zdecydowanie jest to czasochłonny sposób, gdyż musimy zagotować kawę nawet 3 razy. Podczas przygotowywania kawy po turecku zazwyczaj używamy dużej ilości cukru i przypraw. Szczegółowy opis procesu przygotowania kawy po turecku znajdziesz w artykule kawa po turecku.
Drugi najpopularniejszy sposób to parzenie kawy w ekspresie ciśnieniowym. Tutaj wystarczy tylko wsypać ziarna do pojemnika, ustawić temperaturę i zaczekać kilka minut, a Twoje espresso będzie gotowe! Możesz je rozcieńczyć z woda aby otrzymać Americano, bądź dodać mleka aby cieszyć się mlecznym smakiem Latte czy Cappuccino. Wszystko zależy od tego na jaką konkretnie kawę masz ochotę w danym momencie. Producenci oferują Nam naprawdę duży wybór ekspresów, prostych w obsłudze, które potrafią zrobić wszystkie wcześniej wymienione rodzaje kaw.
Jaka kawa jest najlepsza?
Kawa powstaje z nasion kawowca, a on tak jak każda roślina, potrzebuje odpowiednich warunków atmosferycznych do prawidłowego wzrostu. Najlepsze odmiany kawy rosną w terenach tak zwanego ‘pasa kawowego’, który obejmuje kraje Afryki środkowej, zachodnio-środkowej, Ameryki Południowej jak również między innymi Indonezje i Indie. Obszary te cechuje wysokość ponad poziomem morza, a co za tym idzie duże nasłonecznienie i wysoka temperatura. Ważnym aspektem jest również czas jaki mija od zbioru, do prażenia kawy. Najlepsza kawa to ta, która trafia do prażenia zaraz po jej zbiorach.
Speciality coffee, to termin na który warto zwrócić uwagę podczas poszukiwań najlepszej kawy. Mianem tym określa się kawy pochodzące z małych plantacji, położonych w miejscach gdzie panuje idealny do uprawy kawowca mikroklimat. Ziarna są zbierane i obrabiane ręcznie. Są to kawy nieprzemysłowe, ‘dopieszczone’ na każdym etapie powstawania. Należy do niej 5% kaw na całym świecie stąd ich wysoka cena, wyjątkowa jakość i smak.
Kawa rozpuszczalna – jak powstaje, ile ma kofeiny, ile kalorii?
Jak powstaje kawa rozpuszczalna?
Kawę rozpuszczalną produkuje się dwoma sposobami:
- suszeniem poprzez wymrażanie
- suszenie gorącym powietrzem
Pierwszy sposób polega na parzeniu już uprażonej, zmielonej kawy w ogromnych zbiornikach, otrzymując skoncentrowany wywar. Poddaje się go suszeniu, filtracji, a następnie suszy poprzez wymrażanie w temp. -40’C. Utworzone dzięki temu kryształki lodu, są usuwane z zamrożonych granulek. Sposób suszenia poprzez wymrażanie jest popularniejszy, ponieważ mniej wpływa na smak i zapach kawy.
Drugi zaś sposób polega na wysuszeniu wywaru z kawy gorącym powietrzem, dzięki czemu woda wyparowuje, a w zbiorniku pozostaje tylko sproszkowana kawa.
Należy jednak pamiętać, że do produkcji kawy rozpuszczalnej wybierane są ziarna gorszego sortu, “niedojrzałe lub uszkodzone, gdyż klient nie ma możliwości weryfikacji ich jakości.
Ile kofeiny i kalorii ma kawa rozpuszczalna?
Kawa rozpuszczalna, jak donosi USDA ma około 63 mg kofeiny, to około 2 łyżeczki, oczywiście jest to uzależnione od gatunku kawy. Dodatkowo podczas procesu wytwarzania kawy rozpuszczalnej tracimy część kofeiny z tego powodu nie ma wątpliwości, że zawiera mniej kofeiny od tradycyjnej kawy.
Jeśli chodzi o ilość kalorii w kawie rozpuszczalnej tutaj możemy dostrzec wielki plus, ponieważ filiżanka kawy rozpuszczalnej to tylko ok 14 kcal. Do zrzucenia takiej ilości kalorii wystarcza nam na przykład 2 minuty jazdy na rowerze.
Która kawa jest zdrowsza? Mielona czy rozpuszczalna?
Nie można jednoznacznie określić, która kawa jest zdrowsza. Każdy rodzaj kawy ma swoje wady i zalety wynikające z pochodzenia, procesu przetwarzania oraz sposobie parzenia. Musimy dopasować rodzaj kawy do swoich warunków zdrowotnych oraz własnych preferencji smakowych. Nie oszukujmy się, ale ciężko zacząć dzień bez filiżanki dobrej kawy. 🙂
Kawa mielona
Zalety:
- lepsze pobudzenie większa ilość kofeiny
- specjalnie wyselekcjonowane ziarna dobrej jakości
- przygotowanie kawy to prawdziwy rytuał i przyjemność dla kawoszy
Wady:
- możliwość podrażnień żołądka
- niezalecana dla osób z chorobami serca
- z reguły potrzebujemy spacjalnego ekspresu
Kawa rozpuszczalna
Zalety:
- brak fusów
- łatwiejszy sposób przygotowania
- ze względu na delikatność mogą ją pić osoby z chorobami serca bądź nadciśnieniem
Wady
- gorsza jakość ziaren kawy
- możliwość wystąpienia śladowych ilości niklu